Fuqia e një pëlqimi të vetëm në mediat sociale shkon përtej një prekjeje të thjeshtë në një ekran. Pavarësisht nëse është Facebook, Instagram ose TikTok, pëlqimet kanë aftësinë të ndryshojnë vetë-perceptimin tonë, të përmirësojnë disponimin tonë dhe madje të diktojnë sjelljen tonë në internet. Por çfarë është ajo në lidhje me këto lëvizje virtuale miratimi që na bëjnë të kthehemi për më shumë? Psikologjia pas pëlqimeve gërmon në arsyet pse këto metrika janë kaq të dobishme. Duke kuptuar ndikimet njohëse dhe emocionale të marrjes së pëlqimeve, ne mund të kuptojmë ndikimet më të thella që media sociale ka në mirëqenien tonë mendore. Nga pikëpamja psikologjike, sa herë që marrim një like, truri ynë shkakton lirimin e dopaminës - një neurotransmetues përgjegjës për kënaqësinë. Kjo çon në krijimin e një cikli reagimi, ku përdoruesit janë vazhdimisht në kërkim të vërtetimit në formën e pëlqimeve dhe komenteve pozitive. Por përtej ndjenjës së menjëhershme të kënaqësisë, psikologjia pas pëlqimeve përfshin motivime më të thella, shpesh të pavetëdijshme që lidhen me nevojën tonë për pranim dhe status shoqëror.
Pëlqimet nxisin sistemin e shpërblimit të trurit, duke çliruar dopaminën në të njëjtën mënyrë si të hani ushqimin tuaj të preferuar ose të merrni një kompliment. Studimet kanë treguar se ky lëshim mund të bëhet i varur, duke krijuar një cikël të kërkimit të vërtetimit përmes pëlqimeve dhe shpërndarjeve. Kjo krijon atë që shpesh referohet si një "lak dopamine", ku përdoruesit postojnë vazhdimisht përmbajtje me shpresën për të marrë përforcim pozitiv.
Psikologjia pas pëlqimeve është e lidhur ngushtë me frikën e humbjes (FOMO). Ndërsa përdoruesit shohin miqtë dhe ndikuesit që marrin mijëra pëlqime, ata mund të ndihen nën presion për të mbajtur një nivel të ngjashëm angazhimi shoqëror. Kjo nxit sjellje si postimi më i shpeshtë ose përfshirja në strategji "të pëlqen-për-like" për të rritur dukshmërinë dhe miratimin. Frika për të mbetur jashtë ose pa u vënë re mund të çojë në ankth dhe pakënaqësi.
Ndërsa marrja e pëlqimeve mund të rrisë përkohësisht vetëvlerësimin, efektet afatgjata në shëndetin mendor mund të jenë të dëmshme. Studimet kanë lidhur përdorimin e rëndë të mediave sociale dhe ndjekjen e pëlqimeve me rritjen e ankthit, depresionit dhe vetëvlerësimit më të ulët. Nevoja për vërtetim të vazhdueshëm mund të çojë në rraskapitje emocionale, veçanërisht kur përdoruesit mendojnë se përmbajtja e tyre nuk po merr vëmendje të mjaftueshme.
Psikologjia pas pëlqimeve thekson kryqëzimin e fuqishëm midis mediave sociale dhe sjelljes njerëzore. Ndërsa pëlqimet mund të ofrojnë ndjenja të përkohshme kënaqësie dhe vërtetimi, ato gjithashtu mund të nxisin një nevojë më të thellë për miratim që ndikon në shëndetin dhe mirëqenien mendore. Duke njohur shkaktarët psikologjikë që nxitin dëshirën tonë për pëlqime, ne mund të ndërmarrim hapa për të menaxhuar zakonet tona të mediave sociale më me kujdes, duke i dhënë përparësi lidhjeve të vërteta mbi metrikat sipërfaqësore.
Kur një përdorues merr një pëlqim në mediat sociale, sistemi i shpërblimit të trurit aktivizohet, duke çliruar dopaminë, e cila shoqërohet me kënaqësi dhe kënaqësi. Kjo krijon një lak përforcues që i bën individët të dëshirojnë të postojnë më shumë përmbajtje me shpresën për të marrë më shumë pëlqime.
Po, përqendrimi i tepërt në fitimin e pëlqimeve mund të kontribuojë në çështje të shëndetit mendor si ankthi, depresioni dhe ndjenjat e pamjaftueshmërisë. Nevoja për vërtetim të vazhdueshëm social mund t'i lërë përdoruesit të ndihen të lodhur emocionalisht nëse përmbajtja e tyre nuk merr angazhimin e parashikuar.
Presioni për të postuar shpesh nxitet nga frika e humbjes (FOMO). Të shohësh të tjerët që marrin shumë pëlqime dhe angazhim mund t'i shtyjë përdoruesit të postojnë më shumë në mënyrë që të qëndrojnë të përshtatshëm dhe të ruajnë miratimin social brenda komunitetit të tyre ose grupit të bashkëmoshatarëve.